پتروشیمی تندگویان در سال 1377 با هدف تولید PET(پلی‌اتیلن ترفتالات) با ظرفیت اسمی 887 هزار تن در سال و PTA(اسید ترفتالیک خالص) با ظرفیت اسمی 700 هزار تن در سال تاسیس شد. این شرکت زیر مجموعه هلدینگ بزرگ خلیج فارس می‌باشد.
PTA یکی از مهمترین مواد اولیه برای تولید رزین‌های PET بوده که روند رشد تولید و مصرف آن در جهان بسیار چشم‌گیر می‌باشد. PET نیز از مواد اولیه پلی‌استرهای قابل استفاده در تولید الیاف برای صنایع نساجی، صنایع تولید فیلم‌های پلاستیکی، تولید انواع بطری‌های نوشابه، قوطی و ظروف بسته بندی مواد غذایی، دارویی و بهداشتی می‌باشد؛ که وضعیت تقاضای جهانی آن در سطح مناسبی قرار دارد.
پتروشیمی تندگویان در صنعت پتروشیمی کشور از جایگاه یگانه و منحصر به فردی برخوردار است چراکه تنها شرکتی است که محصول مهم و استراتژیک PET گرید بطری را در ایران تولید می‌کند. این محصول نقش مهمی در بهبود سطح رفاه و بهداشت عمومی جامعه ایفا می‌کند.
تولید و فروش
پتروشیمی تندگویان ظرفیت اسمی 880 هزارتن و عملی 700 هزار تن تولید pet از گریدهای بطری، الیاف، پلی‌استر و نخ و پنبه را در دو واحد دارد. اما به دلیل کمبود خوراک پارازایلین به دلیل بروز آتش سوزی در پتروشیمی بوعلی، در مقطع فعلی با 90 درصد ظرفیت عملی خود در حال فعالیت می‌باشد.
این شرکت در 2 واحد PTA (اسید ترفتالیک خالص) با استفاده از خوراک پارازایلین و اسید استیک PTA تولید کرده و سپس در 2 واحد تولید PET با استفاده از PTA تولید شده و همچنین MEG (منواتیلن گلایکول) خریداری شده به تولید PET می‌پردازد.
روند قیمتی محصول شرکت در 2 سال اخیر در شکل زیر نشان داده شده است. همانطور که دیده می‌شود پس از افت ابتدایی سال 2020 میلادی که به دلیل شیوع بیماری کرونا به وجود آمد، قیمت این محصول شاهد رشد قابل توجه بوده چراکه به بیماری کرونا موجب رشد تقاضای ظروف غذایی یک‌بار مصرف و بطری‌های پلاستیکی شد. وضعیت تقاضای جهانی PET به دلیل استفاده‌های گوناگونی که دارد مساعد بوده اما در بلند مدت به دلیل محدودیت‌های زیست محیطی کمی تحت فشار قرار خواهد گرفت.
در ادامه میزان تولید شرکت آورده شده است.
همانطور که پیش‌تر گفته شد خوراک اصلی پتروشیمی تندگویان پارازایلین و MEG است که پارازایلین از شرکت‌های پتروشیمی نوری و پتروشیمی اصفهان و MEG از پتروشیمی مارون خریداری می‌شود.
روند قیمتی 2 ساله آن‌ها در ادامه نشان داده شده است.
شایان ذکر است که به دلیل مشترک بودن سهام‌داران پتروشیمی تندگویان و تامین کنندگان خوراک آن، این شرکت خوراک خود را با تخفیف حدود 10 تا 15 درصدی نسسبت به قیمت‌های جهانی خریداری می‌کند که ادامه دار بودن این میزان تخفیف شاید در آینده در دسترس نباشد.
نکته دیگر در بهای تمام شده پتروشیمی تندگویان سهم 50 درصدی هزینه‌های ریالی (از قبیل پیمان‌کار) در هزینه‌های سربار شرکت بوده که در صورت ثبات یا کاهش قیمت دلار حاشیه سود شرکت را تحت فشار قرار خواهد داد. ضمن اینکه خود سربار نیز سهم قابل توجهی در بهای تمام شده شرکت دارد.
شرکت طرح SSP برای افزایش ظرفیت تولید PET به مقدار 117 هزار تن در سال را در دست برنامه ریزی دارد که البته هنوز اقدامی برای آن انجام نداده که با توجه به کمبود خوراک و تولید زیر ظرفیت فعلی تصمیم بهینه می‌باشد.
گفتنی است که با در مدار قرار گرفتن برج پتروشیمی بوعلی در سال 1401 مشکل خوراک تندگویان حل شده و می‌تواند به سمت ظرفیت عملیاتی حرکت کند که البته در محاسبه سود 1401 این فرض لحاظ نشده است.
جدول مقدار سود سال‌های 1400 و 1401 به ازای مقادیر مختلف دلار و قیمت جهانی PET در جداول زیر نشان داده شده است.
